Trước khi John Goffe Rand, một họa sĩ chân dung nghiệp dư người Mỹ ở London, phát minh ra tuýp đựng sơn bằng thiếc vào năm 1841, việc bảo quản màu vẽ là một thách thức lớn kéo dài qua nhiều thế kỷ và gây ra sự bất tiện, lãng phí đáng kể.
Thách Thức về Bảo Quản
Khi bột màu được nghiền và trộn với dầu làm chất kết dính, chúng nhanh chóng bị khô do quá trình oxy hóa. Điều này khiến phần sơn thừa không thể sử dụng được và phải bỏ đi.
Công việc pha trộn màu thường do những người học việc đảm nhận. Họ lấy bột màu từ hiệu thuốc hoặc mỏ đá, sau đó nghiền và trộn với chất kết dính cùng dung môi. Quá trình này khá mất thời gian, nhưng sơn lại dễ khô trong thời gian ngắn.
Các Phương Pháp Bảo Quản Trước Đây
Để giải quyết vấn đề sơn nhanh khô, người ta đã sử dụng các phương pháp sau:
- Bàng quang heo (Từ khoảng năm 1700):
- Người ta giữ sơn bên trong bàng quang heo và dùng dây buộc kín lại.
- Khi cần dùng, họa sĩ sẽ chọc thủng và vắt ra một lượng màu cần thiết, sau đó cố gắng vá lại để niêm phong.
- Hạn chế: Bàng quang heo rất dễ rách, dễ thấm và việc vá lại không hiệu quả lâu dài. Chúng cũng khó vận chuyển nên ít họa sĩ mang theo ra ngoài trời.
- Ống tiêm thủy tinh (Năm 1840):
- Loại ống này ra đời và trở nên phổ biến với các họa sĩ vẽ phong cảnh.
- Hạn chế: Ống thủy tinh rất dễ vỡ và họa sĩ chỉ mang được một vài màu khi ra ngoài. Để hoàn thành một bức tranh phong cảnh, họ thường phải ra ngoài hàng chục lần, mỗi lần chỉ tập trung vào một phần nhỏ của bức tranh.
Phát Minh Cách Mạng của John Goffe Rand
Lấy ý tưởng từ ống tiêm thủy tinh, John Goffe Rand đã tạo ra tuýp thiếc hàn mỏng, linh hoạt.
- Tuýp thiếc cho phép họa sĩ nặn sơn ra và bịt kín lại (nắp vặn ra đời năm 1859).
- Phát minh này giúp sơn dầu tươi lâu hơn và dễ dàng vận chuyển hơn rất nhiều.
- Tác động: Điều này cho phép các họa sĩ rời xưởng, vẽ ngoài trời (Plein air), nắm bắt được các sắc thái ánh sáng và môi trường thay đổi — một yếu tố quan trọng làm nên trường phái nghệ thuật Ấn tượng.
- Lịch sử: Dù là một cuộc cách mạng, do giá thành thiếc cao, tuýp đựng màu mất một thời gian khá lâu mới trở nên phổ biến trong giới họa sĩ.
John Goffe Rand, vốn chỉ là một người nông dân, thợ làm tủ, đã tạo ra phát minh này từ sở thích hội họa và tinh thần đổi mới. Phát minh đơn giản của ông đã tạo ra một cuộc cách mạng cho nghệ thuật. Thậm chí, cha của Jean Renoir (họa sĩ Ấn tượng vĩ đại Pierre-Auguste Renoir) từng nói: “Nếu không có những ống đựng màu vẽ, sẽ không có Cézanne, không có Monet, không có Pissarro và trường phái Ấn Tượng cũng không thể xuất hiện.”
Bạn có muốn biết thêm về việc phát minh tuýp sơn đã thay đổi phong cách hội họa của các nghệ sĩ Ấn tượng như thế nào không?
